Alleenheid

Hoe kunnen we ons meer verbinden met elkaar?

Het trof me wat Anja gisteren zei: ‘Eigenlijk ben je ten diepste allemaal alleen’. Ik denk dat ik het met haar eens ben, maar tegelijkertijd maakt het me een beetje triest. Het is een door en door existentialistische gedachte. Als eenling/mens ben je geworpen op deze aardkloot. Geroepen tot alleenheid. In deze ravage die we leven noemen ben je veroordeeld er iets van te maken. Dit soort gedachten spelen door mijn hoofd bij een uitspraak als ‘je bent ten diepste alleen’. Ja en nee. Ik wil me er heel graag tegen verzetten. Een mens is sociaal ingesteld, hij zoekt de verbinding. De verbinding met zichzelf, liefde voor zichzelf/bewustzijn. Maar vanuit dit bewustzijn aansluiting met het bewustzijn van de ander. De anders die ‘anders’ is, maar toch ook weer niet. Als deze verbinding tot stand komt heb je een naaste gevonden. Samen in de ravage van het leven. Samen en op allerlei manieren niet langer alleen. Verbondenheid is een hele sterke kracht. Zeker als deze verbondenheid plaatsvindt op het bewustzijnsniveau. Er ontstaat een hecht samen. De liefde vloeit over en vult de verbinding. Het is niet goed dat de mens ‘alleen’ is. Natuurlijk kent de verbinding zijn grenzen. In je gevoel ben je samen maar ook alleen. Deze vorm van alleenheid is nodig om zelfbewust te kunnen zijn. Deze vorm van alleenheid heeft iets beschouwends, maar ook iets comfortabels. Het is ‘lekker’ om op deze manier alleen te zijn. Als je maar weet dat je bent ingebed in een kring van relaties. Als je maar weet dat je uit je alleenheid kunt stappen en dat elke dag ook weer doet, in de verbinding. Je ziet dat mooi terug bij Jezus. Hij zat volop in de verbinding. Met zijn leerlingen om hem heen. Maar zeer regelmatig zocht hij bewust de ‘alleenheid’ op en trok hij zich terug op een berg om na te denken, te mediteren en te bidden. Dit had hij nodig om een soort van zelfbewustzijn bij te tanken, om geen ‘massamens’ te worden. Om te kunnen blijven zien wat zijn missie was. Ik moet ook denken aan Yuval Harari, een in vele opzichten scherpe denker. Hij vertelt in een van zijn boeken dat hij zich jaarlijks vele weken terugtrekt om rustig na te denken en te mediteren. Het is voor hem de enige manier om ‘het’ vol te houden. In andere woorden om meer ‘vol’ te worden. In de verbinding met andere mensen en de vele activiteiten loop je langzaam leeg, je hebt tijd en aandacht nodig in je ‘alleenheid’ om weer vol te lopen. Misschien dat dat het wezen is van wat we ‘ontspanning’ noemen. Een leeggelopen ‘zelfbewustzijn’ is een vorm van mentale uitputting. Dan loopt ook de verbinding steeds stroever, je hebt weinig zelfbewustzijn meer ‘actief’ over om je met een ander te kunnen verbinden. Misschien is dat wel de kern van wat we een depressie noemen. Een door en door verwaarloosd zelfbewustzijn. Je kunt geen ‘vast voedsel’ meer verdragen, je moet voor lange tijd aan een mentaal infuus.

Ok, dat waren zomaar wat gedachten bij de terechte opmerking van Anja: ‘je bent allemaal alleen’. Koester de zegen van de alleenheid in de zachte bries van de verbondenheid.