over ons

Wim Hoogendijk
Wim Hoogendijk, wim@inperspectief.com Tel: 033-4620887
Dichter naar het kloppend hart van God. Liefde.
Heeft u zich wel eens afgevraagd hoe God naar ons kijkt? Hoe de zaken er vanuit Zijn perspectief uitzien?
U zult perplex staan wat u daarover kunt vinden in de Bijbel.
De stichting In Perspectief neemt daarom de Bijbel als het geopenbaarde woord van God voor 100% serieus. Voor ons, als gelovigen uit verschillende kerken en gemeenten, is dit het begin van een avontuur. Door Zijn woorden heen leren we immers de levende God steeds beter kennen. En dat willen we als stichting heel graag: het hart van God voor deze wereld, voor Israël voor ons heel gewone mensen ‘horen’ kloppen.
Onze woordvoerder is Wim Hoogendijk, bekend spreker van Reveilweken en diverse gemeenten.
Wim houd zich al jarenlang intensief bezig als leraar en spreker met de wortels van het christelijk geloof.
Hierbij gaat hij heilige huisjes niet uit de weg.
Vaak wordt aan Wim gevraagd of hij dan in ‘alverzoening’ gelooft. Luister naar een duidelijk antwoord:

Stichting In Perspectief

Stichting In Perspectief is een Open Bijbelstudiestichting
Opgericht in augustus 2004. Geraakt door de bevrijdende waarheden die we bij het bestuderen van de Bijbel ontdekten, ontstond het verlangen om hier veel mensen deelgenoot van te laten worden. Het resultaat is de stichting In Perspectief.
Steeds vaker worden mensen geraakt door het Evangelie dat echt Goed Nieuws blijkt te zijn: een verzekering van de uiteindelijke verzoening van ieder mens met God. Eenmaal gegrepen door dit perspectief, ontstaat veelal een sterke behoefte aan Bijbels onderwijs van de joodse wortels van Gods Woord. Dit levert een ander geluid dan vaak in de traditionele kerken wordt gepreekt. In de westerse christelijke traditie is namelijk -ook in christelijk Nederland- de zogenaamde ‘leer van de eindeloze straf’ binnen gekomen. Deze leer vind je echter niet terug in bijvoorbeeld de traditie van de Oosterse kerken.
Die leer van de eindeloze straf heeft helaas meegewerkt aan een verwrongen Godsbeeld. Een God die aan de ene kant bijzonder liefdevol is, maar aan de andere kant bijzonder wreedaardig. Steeds meer mensen kunnen hier niet meer mee uit de voeten. Als In Perspectief proberen wij vanuit de Bijbel te laten zien dat er niet zoiets bestaat als een ‘eindeloze straf’, dat God echt goed is en alleen maar vanuit liefde naar Zijn schepselen kijkt. We merken dat dit heel heilzaam is voor mensen. Ze staan positiever in het leven en gaan meer van God en van hun medemensen houden. Er zijn zelfs mensen die aangeven dat ze door het Goede Nieuws van een God, die in Jezus in liefde naar ons toekomt, hun geloof weer langzaam aan het terugvinden zijn.
Natuurlijk gaan we niet om het begrip ‘straf’ of oordeel in de Bijbel heen. Maar we proberen vanuit de wortels van het bijbels/joodse denken te kijken wat het betekent. Wonderlijk genoeg heeft oordeel ten diepste een positieve uitwerking. Oordeel is een ander woord voor gericht. En gericht betekent letterlijk ‘recht maken’. Misschien dat daarom de Joodse denker Abraham Herschel oordeel beschrijft als ‘uitgestelde barmhartigheid’. Het oordeel en de liefde van God zijn universeel en het eindigt voor een mens altijd met liefde. Heel mooi vind je dit terug in Romeinen 11:32, waar staat: “Want God heeft hen allen onder ongehoorzaamheid besloten, om Zich over hen allen te ontfermen”. Of om het met Romeinen 5:18 te zeggen: “Derhalve, gelijk het door één daad van overtreding voor alle mensen tot veroordeling gekomen is, zo komt het ook door één daad van gerechtigheid (=Jezus!) voor alle mensen tot rechtvaardiging ten leven”
We nodigen je van harte uit om met ons Gods Woord te onderzoeken. Daarbij moedigen we je aan om zélf te onderzoeken ‘of de dingen alzo zijn’ en staan we open voor kritiek!

evangelisch universalisme

Onze woordvoerder Wim Hoogendijk is een bekend spreker en specialist op het gebied van wat hij zelf noemt ‘evangelisch universalisme’; een opkomende beweging die wijst op het Bijbels onderricht dat oordeel nooit het laatste woord heeft. “Het laatste woord is aan God die in Jezus allen met Zichzelf verzoent”, aldus Wim.
Met de term ‘evangelisch universalisme’ probeert Wim recht te doen aan aan wat we in Nederland met ‘alverzoening’ bestempelen. De term ‘alverzoening’ roept allerlei onderbuikgevoelens en vaak sterke afwijzing op. Het wordt beschouwd als een ‘ketterij’ en harde taal is vaak het gevolg.
Wim schetst in zijn studies een helder beeld van het Bijbels denken en zijn perspectief op hemel, hel en het lot van ieder mens dat ooit voet op deze aarde zette. Wat meestal volgt na afloop van een Bijbelstudie is een vruchtbare discussie waarin al snel bekende ‘zorgen’ en ‘vragen’ naar voren komen, die vaak een grote rol spelen in elk debat over dit onderwerp. Zeven veel voorkomende staan hieronder op een rijtje.

Definitie

De beste start is een korte, heldere definitie van ‘evangelisch universalisme’. Evangelische universalisten zijn (meestal) orthodoxe, christo-centrische, bijbelgetrouwe, missionaire christenen. Dat maakt hen evangelisch. Wat hen universalisten maakt, is de overtuiging dat God onvoorwaardelijk van elk afzonderlijk mens houdt, hem of haar wil redden, Christus heeft gezonden om hem of haar te verzoenen met Zichzelf, en dat doel ook met iedere nakomeling van Adam en Eva zal bereiken.
In een notendop; evangelisch universalisme is het perspectief dat, uiteindelijk, God alle mensen, levenden en doden, in Jezus met Zichzelf verzoent. God verzoent het al door Zijn zoon, ontleend aan Kolossenzen 1 : 19-20;“Want het is des Vaders welbehagen geweest, dat in Hem al de volheid wonen zou; En dat Hij, door Hem vrede gemaakt hebbende door het bloed Zijns kruises, door Hem, zeg ik, alle dingen verzoenen zou tot Zichzelven, hetzij de dingen, die op de aarde, hetzij de dingen die in de hemelen zijn.”

Misverstand 1 : evangelisch universalisten geloven niet in de hel

In Amerika is al veel ophef geweest over Rob Bell, de invloedrijke predikant van de Mars Hill Bible Church in Grand Rapids, naar aanleiding van zijn boek “Love Wins”. De grootste kritiek was dat hij niet zou geloven in de hel.
Enkele voorbeelden: ‘Rob Bell . . . denies the reality of hell’ en ‘To Hell with No Hell. To Hell with what’s being sold by Rob Bell.’
Het rijmt leuk, maar het is te plat en te simpel.
Historisch gezien* geloofden alle christelijke universalisten, vanaf kerkvader Origenes tot vandaag de dag Rob Bell, in de hel. Het punt is namelijk niet het wel of niet bestaan van een hel, maar de aard van die hel. Is de hel een plaats van altijddurende, bewuste pijniging?  Of een plek van volkomen vernietiging (annihilatie)? Is de hel het laatste woord voor de onboetvaardige of is er hoop voorbij de hel? Is de hel altijddurend, een doel op zichzelf, of hééft het een doel en stopt de hel als het doel is bereikt?
De meeste evangelische universalisten geloven dat de hel niet simpelweg een altijddurende vergeldende straf is, maar een – weliswaar zeer pijnlijke – opvoedende rechtzetting waardoor mensen uiteindelijk tot hun liefdevolle bestemming gebracht worden. De hel is onderdeel van Gods plan en werkt mede ten goede voor Zijn ultieme doel: God alles in allen.
*voor een goed historisch overzicht van bekende universalistische theologen zie “All Shall Be Well”: Explorations in Universal Salvation and Christian Theology, from Origen to Moltmann.

Misverstand 2: evangelische universalisten geloven niet wat er in de Bijbel staat

‘Het staat er toch gewoon: sommige/vele/ de meeste mensen gaan voor eeuwig verloren!’.
Een veel voorkomend sentiment is dat evangelische universalisten ‘vrijzinnig’ zouden zijn, omdat ze ‘duidelijke Bijbelse waarheden’ ontkennen.
Zijn universalisten dan wél bijbelgetrouw? Ja.
De vraag voor een bijbelgetrouw christen is namelijk niet of je de Bijbel gelooft, maar hoe je de Bijbel interpreteert.
De kern is dit: er zijn Bijbelteksten die het universalistisch perspectief ronduit lijken te bevestigen (zoals Romeinen 5: 18, 1 Corinthiërs 15: 22, Colossenzen 1: 20, Filippenzen 2: 11), maar er zijn andere Bijbelteksten die het juist ronduit lijken tegen te spreken (zoals Mattheus 25: 45, 2 Thessalonicenzen 1:6-9, Openbaring 14: 11; 20:10-15).
Bijbelgetrouw zijn, betekent dat je trouw wilt blijven aan beide reeksen van teksten en niet de een tegen de andere reeks wegstreept. Maar hoe doe je dat? Neem je daarbij de ‘hel-teksten’ als uitgangspunt en herinterpreteer je de universalistische teksten in dat kader? Dat is de traditionele weg, die de meeste christenen hebben geleerd te nemen. Of neem je de universalistische passages als uitgangspunt en herinterpreteer je de hel-teksten in dat kader? Dat is wat universalisten doen en ons inziens even ‘rechtsgeldig’.
Óf je zegt beide reeksen van Bijbels onderwijs te geloven en ‘de spanning’ te willen laten staan. Dat kan op diverse manieren, waarbij sommigen vaak alsnog neigen naar de traditionele visie en anderen naar universalisme (‘laten we het hopen’).
Maar dan is er toch altijd nog de diepe vraag naar bredere Bijbelse thema’s en je bijbehorend Godsbeeld. Bijvoorbeeld het bijbels onderwijs over Gods liefde, rechtvaardigheid, straffen, de betekenis van het kruis en de opstanding, het nieuwe verbond, Israël, enz.
In hoeverre werkt die ‘spanning’ dan door op je Godsbeeld en krijg je (ongemerkt) valse tegenstellingen? Zoals: God is liefde, maar ook rechtvaardig.
Het gaat dus niet om het vinden van ‘bewijsteksten’ om de andere interpretatie mee om de oren te slaan, maar om welke interpretatie het beste past bij de Bijbel als geheel. En als je de rode draad in de Bijbel te pakken hebt, welk einde past daar dan het beste bij? Evangelisch universalisten geloven dat de afloop waarin God de hele schepping – het al – verzoent, beter past bij de Bijbel als geheel dan de dubbele afloop van hemel en hel. Traditioneel is men het daar niet mee eens.
Het punt is: dit debat is niet een debat tussen bijbelgetrouwe christenen en vrijzinnigen. Het is een debat tussen bijbelgetrouwe christenen onderling over hoe je het beste Gods Woord kunt verstaan.

Misverstand 3: evangelisch universalisten ontkennen de ernst van zonde

‘Universalisten maken van een liefdevolle God een zwakke, lieve God die alles toch wel door de vingers ziet’. ‘Blijkbaar hoef je het niet zo ernstig te nemen, want alles komt uiteindelijk toch wel goed’.
‘Zondig maar raak, want het is Gods taak om te vergeven. Toch?’.
Bovenstaande citaten verwoorden een oeroud misverstand dat zelfs Paulus al tegenkwam (Romeinen 6: 1-2). Maar de ernst van de zonde is natuurlijk nauwelijks te overschatten!
Zonde doortrekt elk aspect van menselijk leven, het degradeert ons mens-zijn en Gods toorn erover is geheel rechtvaardig: het loon op de zonde is de dood.
Evangelisch universalisten zullen al deze dingen bevestigen én zij zullen tegelijk geloven dat Gods Liefde, kracht en genade altijd sterker en groter zullen zijn dan de zonde. Evangelische universalisten onderbelichten niet de ernst van de zonde, maar overbelichten (als dat al kan) de genade: ” waar evenwel de zonde toenam, is de genade meer dan overvloedig geworden” (Rom. 5:20)

Misverstand 4: evangelische universalisten geloven in Gods liefde, maar vergeten zijn rechtvaardigheid en toorn

Christenen met een universalistisch perspectief hechten zeer aan Gods heiligheid, Zijn rechtvaardigheid en zelfs Zijn oordelen. Al deze zaken komen namelijk voort uit Gods wezen: Liefde.
God is één in wezen en er zijn geen innerlijk tegenstrijdige kanten bij Hem in de zin van: aan de ene kant is Hij liefdevol (bijvoorbeeld: in het redden van zondaren), maar aan de andere kant is Hij rechtvaardig en toornt Hij (bijvoorbeeld: de hel).
Nee, zij beschouwen alle daden van God als voortvloeiend uit Zijn heilige Liefde. Alles wat God doet is heilig, rechtvaardig en liefdevol; dat ligt allemaal op één lijn met elkaar.
Dus, wat de hel dan ook mag zijn, het is in ieder geval verenigbaar met zowel Zijn rechtvaardigheid als Zijn liefde en ligt op diezelfde lijn. Dat betekent dat de hel op de een of andere manier een liefdevol doel dient, het komt immers voort uit Zijn wezen: Liefde.
Evangelisch universalisten zien het als een groot gevaar dat traditionele visies op de hel weliswaar hoog opgeven van Gods rechtvaardigheid en toorn, maar onverenigbaar zijn met Zijn wezen: Liefde. En in het verlengde daarvan bestaat het gevaar dat God twee gezichten wordt geven: liefde voor wie Hem liefhebben, haat voor wie Hem haten.

Misverstand 5: evangelisch universalisten denken dat alle wegen tot God leiden

‘Het maakt dus niet uit wat je gelooft. Moslim, Hindoe of Boeddhist, je komt er allemaal.’ Soms gaat men in dit misverstand zelfs zo ver dat een ontkenning van een altijddurende verlorenheid ‘blijkbaar’ een ontkrachting van Jezus’ offer inhoudt. ‘Waarom moest Jezus dan sterven, als toch iedereen uiteindelijk gered wordt?’
Dit misverstand is meestal de reden dat christenen met een universalistisch perspectief zich bij voorkeur geen ‘alverzoeners’ noemen (of in de Engelstalige wereld van Rob Bell zich geen ‘universalist’ noemen). Alverzoening wordt vaak geassocieerd met de ketterij van het pluralisme; de overtuiging dat er vele wegen tot God leiden en dat Jezus slechts één van die vele wegen is. Maar evangelisch universalisten ontkennen alverzoening in die zin. Zij zijn overtuigd van het feit dat Jezus de enige weg is tot behoud, sterker nog, dat juist door Jezus alleen allen behouden worden. Hij heeft immers de losprijs voor allen betaald!

Misverstand 6: evangelisch universalisme maakt evangelisatie overbodig

Dit misverstand komt heel vaak meerdere malen terug. Andries Knevel, bekend voorman van de EO, zij eens: “Kun je met ‘de hel’ omgaan? Ik denk in toenemende mate, van niet. Onlangs zei iemand me: er zijn drie mogelijkheden, of je gelooft in de hel en dat betekent dat je permanent psychiatrisch moet worden opgenomen, want de gedachte dat familieleden daar naartoe gaan is een niet te verdragen gedachte; of je gelooft in de hel en je hebt je baan opgegeven om dag en nacht langs de huizen te gaan om de mensen te waarschuwen; of je gelooft in de hel, maar omdat de eerste twee dingen bij jou niet plaatsvinden, geloof je er diep in je hart niet in. Ik heb mijn baan niet opgegeven en ben niet psychiatrisch opgenomen. Kan ik dus leven met de afschuwelijke werkelijkheid van de permanente marteling van vrienden, bekenden en familieleden, en dat ook nog voor altijd? Nee, dat kan ik niet meer, en ik vraag me af hoe ik dat ooit heb gekund.”
In deze uitspraak zie je een zeer geaccepteerde motivatie om te evangeliseren; als je gelooft in de hel, is er eigenlijk maar 1 goede mogelijkheid: “je baan opgeven en dag en nacht langs de huizen gaan om de mensen te waarschuwen”.
Dus omgekeerd redeneren mensen: als je gelooft dat God toch uiteindelijk iedereen redt, waarom zou je dan nog al die moeite doen om te evangeliseren?
Maakt het universalistisch perspectief dus evangelisatie overbodig? Juist niet! Er zijn veel redenen om missionair te zijn en te evangeliseren, niet in het minst omdat “de liefde van Christus ons dringt, daar wij tot het inzicht gekomen zijn, dat een voor allen gestorven is.”( 2 Kor 5:14). Evangelisch universalisten putten een enorme vreugde uit hun verstrekkende interpretatie van dit feit en zullen dit zeker willen verkondigen!
Angst voor de hel is niet de enige, en wellicht zelfs niet de beste, motivatie voor evangelisatie. Maar ook evangelisch universalisten vrezen de hel. Immers, ze zien de hel weliswaar niet als het ´hopeloze einde voor de onboetvaardigen´, maar het is zeker een vreselijk iets, dat vermeden moet worden als het ook maar enigszins kan.
Historisch gezien hebben universalisten ook flink werk gemaakt van evangelisatie. In de woorden van de achttiende-eeuwse baptist en universalist, Elhanan Winchester, die zelf veel evangeliseerde en op latere leeftijd zeer goede vrienden was met John Wesley (Elhanan schreef een preek over John’s dood): ‘There is no business or labour to which men are called, so important, so arduous, so difficult, and that requires such wisdom to perform it [as that of the soul-winner]. The amazing worth of winning souls, makes the labour so exceeding important, and of such infinite concern’ (sermon on the death of John Wesley, 1791).

Misverstand 7: evangelisch universalisme ondermijnt de heiliging

‘Evangelisch universalisme betekent dat je kan zondigen wat je wil, want… er is geen ultieme consequentie, er is geen hel.’
Veel christenen in met name de 17de, 18de en 19de eeuw waren hier met name om bezorgd en je hoort het nog wel in de wat zwaardere christelijke hoek: de angst voor de hel houdt mensen af van (al te veel) zondigen en als die angst afneemt dan gaat het hek van de dam. Dus, zo vreesden zij, zou universalisme het nastreven van volkomen heiliging ondermijnen.
Maar de angst voor straf is niet de enige, en wellicht zelfs een contraproductieve, reden om te proberen niet te zondigen. Zelfs als dat wél zo was, dan nog zou ook voor evangelisch universalisten die reden gelden, zoals ook de dreiging van de hel voor evangelisch universalisten een ernst is. Veel belangrijker voor heiliging –zelfs dé reden voor een oprecht heilig leven-  is de positieve motivatie geïnspireerd door de liefde van God. Immers, “Er is in de liefde geen vrees, maar de volmaakte liefde drijft de vrees uit, want vrees houdt verband met straf en wie vreest is niet volmaakt in de liefde.” (1 Joh 4:18)
Het is, in analogie, bijvoorbeeld onzinnig om als volgt te redeneren: ‘Ik weet dat mijn vrouw onvoorwaardelijk van mij houdt en dus kan ik haar pijn doen en haar ontrouw zijn’. Wie dit zegt, begrijpt immers niets van wat liefde is.
Waarom zou dan een evangelisch universalist, die Gods werkelijk onvoorwaardelijke liefde denkt te verstaan, wél op een dergelijke manier redeneren?
Integendeel, wij hebben lief omdat God ons eerst heeft liefgehad (1 Joh 4:19).

Tot slot

Het is van groot belang dat dit debat over evangelisch universalisme wordt gevoerd. Niet vanwege die ene auteur, of enkele predikers die in ons land dit perspectief verkondigen, maar omdat evangelisch universalisme veel sterker in de bijbels-joodse wortels van ons christendom verweven is, dan menigeen zich realiseert.
Wie meer wil weten, horen en hierover wil studeren in Gods Woord is welkom bij In Perspectief; ziewww.inperspectief.com
Ik hoop op gezegende gesprekken tot eer van Zijn naam.
Als broeder verbonden,
Peter Hoogendijk (met dank aan Robin Parry)